Tiền vệ (viết tắt trong các trận đấu quốc tế là MF; trong tiếng Anh: Midfielder) trong bóng đá là những cầu thủ có vị trí chơi ở phía dưới vị trí tiền đạo và phía trên vị trí hậu vệ.
Chức năng của tiền vệ là gì?
Nhiệm vụ chính của tiền vệ trong bóng đá là giành được quyền kiểm soát bóng từ đối phương, tạo ra sự tấn công và tiếp nhận bóng cho tiền đạo, hoặc tự ghi bàn. Tùy vào đội hình và nhiệm vụ của từng cá nhân, số lượng tiền vệ trong đội bóng có thể khác nhau. Các tiền vệ xuất sắc cần phải có nhiều kỹ năng bao gồm chuẩn bị bóng, lừa bóng, sút bóng, phân phối và chuyền bóng cho đồng đội.
Thường thì, huấn luyện viên sẽ bố trí ít nhất một tiền vệ trung tâm để giúp phá vỡ khả năng tấn công của đối phương. Trong khi đó, các cầu thủ còn lại có nhiệm vụ tạo ra cơ hội ghi bàn hoặc có khả năng phản ứng linh hoạt giữa phòng ngự và tấn công.
Ở hai bên biên, huấn luyện viên có thể bố trí các tiền vệ cánh, một vị trí chuyên hoạt động sát biên để tấn công một cách linh hoạt và đa dạng.
Nói chung, một tiền vệ xuất sắc cần phải có tính chiến đấu cao và sáng tạo. Sự hỗ trợ của các tiền vệ là rất quan trọng đối với một tiền đạo giỏi để tạo ra cơ hội tấn công, và đối với hàng hậu vệ để chống lại các cuộc tấn công của đối thủ.
Vì vị trí của họ rất quan trọng, các tiền vệ ảnh hưởng đến trận đấu nhiều hơn bất kỳ vị trí nào khác, đặc biệt nếu họ có tầm nhìn chiến thuật và khả năng ghi bàn.
Tiền vệ thường là những cầu thủ tốn nhiều năng lượng nhất trên sân vì họ phải di chuyển trong khoảng cách rộng liên tục trong trận đấu, bao gồm cả lùi về phòng thủ và tiến lên tấn công cùng với tiền đạo.
Tiền vệ trung tâm
Vị trí tiền vệ trung tâm (viết tắt là CM; tiếng Anh: Central Midfield) đóng vai trò rất quan trọng trong tổ chức tấn công trên sân bóng.
Tiền vệ trung tâm có thể đóng nhiều vai trò khác nhau và có khả năng quan sát trận đấu một cách toàn diện từ vị trí của mình. Họ có thể kiểm soát trận đấu khi diễn ra trong khu vực xung quanh vị trí kiểm soát của họ.
Khu vực này của sân thường được gọi là trung tâm và đó là nơi quan trọng nhất để kiểm soát trận đấu. Các đội bóng thành công thường có tiền vệ trung tâm giỏi, thống lĩnh khu trung tuyến để xây dựng một lối chơi hiệu quả và tấn công mạnh mẽ.
Tiền vệ phòng ngự
Tiền vệ phòng ngự (viết tắt là DM; tiếng Anh: Defensive Midfielder) là tiền vệ trung tâm đứng trên hàng hậu vệ với vai trò hỗ trợ hậu vệ để phòng ngự, ngăn cản đối phương ghi bàn thắng.
Đây là một vị trí quan trọng trong đội hình, và cầu thủ đảm nhiệm vai trò này phải có khả năng phân tích tình huống nhanh chóng và đưa ra quyết định đúng đắn. Một DM giỏi cũng cần có khả năng giữ bóng và chuyển bóng tốt để hỗ trợ cho các đồng đội ở hàng tiền vệ trung tâm và tiền đạo.
Đây là một vị trí rất cần thiết trong bóng đá hiện đại, và các đội bóng lớn thường có ít nhất một cầu thủ DM đủ tài năng để đảm nhận vai trò này. Mặc dù không được nổi bật như các vị trí khác trên sân, nhưng vai trò của DM là rất quan trọng để giúp đội bóng giành chiến thắng.
Nhiệm vụ chính của một tiền vệ phòng ngự bao gồm các công việc sau:
- Ngăn chặn đợt tấn công của đối phương bằng cách trực tiếp cản phá hoặc hỗ trợ đồng đội cản phá.
- Bọc lót cho các hậu vệ biên, các tiền vệ khác và cả các trung vệ khi họ dâng lên tham gia tấn công nhưng chưa kịp lui về.
- Tiếp nhận bóng từ các hậu vệ và chuyền lên phía trên, phân phối bóng từ trung tuyến ra hai biên hoặc chuyền vượt tuyến lên cho các cầu thủ tấn công.
- Tạo sức ép buộc đối phương phải chuyền bóng ra biên thay vì tấn công trực diện, giảm thiểu sức ép cho hàng phòng ngự.
- Đôi khi, các tiền vệ phòng ngự được điều động ra hai biên để ngăn chặn những pha di chuyển từ biên vào trung lộ của cầu thủ tấn công biên bên phía đối phương.
Vị trí tiền vệ phòng ngự rất quan trọng trong bóng đá hiện đại. Việc có một tiền vệ phòng ngự giỏi sẽ giúp đội bóng có được sự ổn định trong phòng ngự và phát động tấn công an toàn hơn.
Tiền vệ kiến thiết từ tuyến dưới
Có một số tiền vệ trung tâm có khả năng phát động cuộc tấn công từ vị trí sâu trong phần sân của đội bóng mình. Những cầu thủ này thường được gọi là tiền vệ kiến thiết từ tuyến dưới (viết tắt là DLM; tiếng Anh: Deep-lying Midfielder) và có khả năng chuyền bóng tốt để hỗ trợ các đồng đội cũng như quan sát trận đấu từ vị trí gần hàng phòng ngự. Tuy nhiên, do họ không phải là chuyên gia trong việc phòng ngự, nên thường cần được hỗ trợ bởi một tiền vệ thủ mạnh mẽ.
Để đảm bảo thành công cho vị trí này, cầu thủ kiến thiết từ tuyến dưới cần phải có khả năng chuyền bóng chính xác ở mọi khoảng cách cùng với khả năng quan sát sắc bén. Đôi khi, họ cũng tham gia vào cuộc tấn công bằng cách dâng cao hoặc tìm kiếm cơ hội để sút bóng từ xa.
Yếu tố sáng tạo cũng rất quan trọng đối với vị trí này. Vì hầu hết các đường tấn công của một đội bóng phải đi qua chân của cầu thủ kiến thiết, nên một cầu thủ có khả năng chuyền bóng tạo bất ngờ cho đối phương thường có thể ảnh hưởng đến kết quả trận đấu. Bên cạnh đó, việc thi đấu ở vị trí sâu trong sân thường giúp các cầu thủ này ít phải đối đầu với áp lực từ các vị trí phòng ngự của đối phương và có đủ thời gian để quan sát và thực hiện những đường chuyền chính xác.
Tiền vệ con thoi
Các tiền vệ con thoi, hay còn được gọi là B2B hoặc BBM (viết tắt của tiếng Anh Box-to-Box Midfield), là những cầu thủ có khả năng di chuyển linh hoạt khắp mặt sân và đảm nhận nhiều vị trí khác nhau trong đội hình.
Họ không đóng một vị trí cố định trên sân mà có thể di chuyển từ vị trí phòng ngự đến vị trí tấn công để giúp đội nhà ghi bàn. Ngoài ra, họ cũng tham gia vào các pha phòng ngự, giúp hỗ trợ cho hàng thủ của đội.
Các cầu thủ con thoi thường sở hữu tốc độ, sức mạnh, khả năng chuyền bóng và giữ bóng tốt, và có thể thực hiện được các pha xử lý kỹ thuật. Họ thường là các tiền vệ trung tâm hoặc tiền vệ tấn công và có thể là một trong những cầu thủ quan trọng nhất trong đội hình của một đội bóng.
Tiền vệ tấn công
Tiền vệ tấn công (viết tắt là AM; tiếng Anh: Attacking Midfielder) là một tiền vệ chơi ở vị trí cao hơn so với các tiền vệ khác với nhiệm vụ chính là hỗ trợ công việc ghi bàn.
Tiền vệ công là một vị trí quan trọng trên sân và đòi hỏi các cầu thủ phải có khả năng kỹ thuật tốt, khả năng tạo ra các pha đột biến và đôi khi cả khả năng lừa bóng.
Tiền vệ công thường có khả năng sút bóng tốt, vì thi đấu ở vị trí gần khung thành đối phương, họ có nhiều cơ hội tung ra cú sút nguy hiểm. Rất nhiều tiền vệ công sử dụng khả năng sút xa như là thứ vũ khí nguy hiểm của mình.
Tiền vệ cánh
Tiền vệ cánh (viết tắt là LM/RM; tiếng Anh: Left Midfield/Right Midfield) là cầu thủ chơi ở vị trí rộng dọc theo hai bên đường biên dọc của sân, với nhiệm vụ chính là tạo ra các pha tấn công và kiến tạo cơ hội ghi bàn cho đồng đội.
Các tiền vệ cánh thường được sử dụng trong các hệ thống chiến thuật đội hình 4-4-2 hoặc 4-5-1, và cũng có thể đóng vai trò tiền đạo cánh trong đội hình 4-3-3 hoặc 3-4-3. Cầu thủ đá cánh hiện đại phải có khả năng chạy nhanh, có kỹ thuật tốt để đánh bại hậu vệ đối phương và đưa bóng vào khu vực nguy hiểm để các đồng đội ghi bàn. Tuy nhiên, vị trí tiền vệ cánh và tiền đạo cánh thường có sự chồng chéo và không có sự phân chia rõ ràng trong bóng đá hiện đại.
Các tiền vệ cánh được yêu cầu phải có kỹ thuật rê dắt bóng tốt và tốc độ nhanh. Trong quá khứ, các tiền vệ cánh chỉ đóng vai trò tấn công và không cần phải quay về phòng thủ, nhưng hiện nay, vị trí này yêu cầu cầu thủ phải thực hiện nhiều công việc khác nhau, bao gồm cả lùi về phòng thủ và chơi như tiền đạo hoặc đổi cánh.
Vị trí tiền vệ cánh đòi hỏi các cầu thủ phải có kỹ năng đa dạng, đặc biệt là kỹ thuật, tốc độ và thể lực. Hậu vệ đối phương thường theo kèm gắt gao vị trí này, vì vậy cầu thủ cánh phải có khả năng lừa bóng và tạo ra các pha tấn công nguy hiểm.
Trong bóng đá hiện đại, việc tạt bóng lên phía trên vẫn là một chiến thuật hiệu quả và phổ biến của các tiền vệ cánh. Tuy nhiên, các cầu thủ cánh hiện đại phải có tốc độ cao và khả năng lừa bóng tốt để có thể tạo ra những cơ hội tấn công. Các tiền vệ cánh cổ điển ít được sử dụng trong các hệ thống chiến thuật hiện đại, và vị trí này thường được chuyển hóa thành tiền đạo cánh.
Một số hậu vệ biên nổi tiếng hiện nay bao gồm Luke Shaw, Jordi Alba, Juan Cuadrado, Dani Carvajal, Kyle Walker, Trent Alexander-Arnold, Alphonso Davies, Joshua Kimmich, Ben Chilwell, Achraf Hakimi, Andrew Robertson, và João Cancelo.
Kết luận
Trên đây là tất cả các kiến thức giải thích về vai trò của tiền vệ trong bóng đá mà Choicacuoc.com tổng hợp được. Hy vọng rằng qua bài viết này sẽ phần nào giúp cho người đọc sẽ có được nhiều kiến thức hơn về môn thể thao này, đặc biệt là vai trò của tiền vệ, trong một trong những môn thể thao được yêu thích nhất trên toàn thế giới.
